VERASET İLAMI NEDİR?
Veraset ilamı bir diğer adıyla mirasçılık belgesi, Türk Medeni Kanununun 598. Maddesinde tanımlanmıştır. Bu maddeye göre veraset ilamı, başvuru üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını ve pay oranlarını gösteren bir belge verilmesidir. Yasal mirasçılar dışında atanmış mirasçılara ve vasiyet alacaklılarına da, söz konusu ölüme bağlı tasarrufun diğer mirasçılar tarafından kendisine bildirilmesinden itibaren bir ay içinde itiraz etmediği takdirde sulh mahkemesince atanmış mirasçı veya vasiyet alacaklısı olduğunu gösteren bir belge verilir.
VERASET İLAMI NEDEN İPTAL ETTİRİLİR?
Mirasçılık belgesi mirasçıların mirasçılık hakları hususunda kesin nitelik taşımaz. Aksi ispat edilinceye kadar adına düzenlenen kişilerin mirasçı olduğuna bir karine oluşturduğundan bu belgenin geçersizliği ileri sürülene kadar miras paylaşımı bu belgeye göre yapılır.
Ancak farklı mirasçıların veraset ilamını farklı kurumlardan alması, mirasçıların eksik ya da fazla olması gibi sebeplerle veraset ilamı maddi gerçeğe ve hukuka aykırı olabilir. Mirasçılık belgesi, gerçeğe aykırı olarak oluşturulmuşsa elbette ki bu belgenin iptali için dava açılması mümkündür. Noter veya Sulh Hukuk Mahkemesine başvurma suretiyle alınabilen mirasçılık belgesinin geçersizliği her zaman ileri sürülebilir. Bu durumda veraset ilamının iptali davası açılarak söz konusu veraset ilamının iptali Türk Medeni Kanununun 598. Maddesine göre dava edilebilir.
VERASET İLAMININ İPTALİ DAVASINDA DAVALI KİMDİR?
Veraset ilamı davası çekişmesiz yargı işidir ve karşı taraf olmadığından hasımsız olarak açılır. Ancak veraset ilamının iptalinde davalı taraf, iptali istenen mirasçılık belgesindeki mirasçı olarak gösterilmiş herkestir. Veraset ilamının iptali davası başka bir kişiye veya kuruma karşı açılamaz. Davanın veraset ilamındaki mirasçıların hepsine karşı açılmasındaki amaç dava sonucundan tüm mirasçıların miras paylarının etkilenecek olmasıdır.
GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
Veraset ilamı isteminde görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesiyken, veraset ilamının iptali davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi olarak kanunda düzenlenmiştir.
Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 26.12.2012 tarihli 2012/6731 E. 2012/9996 K. Sayılı ilamında, veraset ilamının iptali davasında görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olma gerekçesini “…mirasçılık belgesinin iptali davalarının hasımlı olarak açıldığı, sonucunun tarafları açısından kesin hüküm oluşturduğu dikkate alındığında çekişmeli yargı kapsamında kalan davalardan olduğu, bu nedenle 6100 Sayılı HMK'nun yürürlüğe girdiği 01.10.2011 tarihinden sonra açılan mirasçılık belgesinin iptali davalarına bakmakla görevli mahkemenin Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu kuşkusuzdur” olarak açıklamaktadır.
Mirasçılık belgesinin iptali davasında, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 11. Maddesine göre miras bırakanın son yerleşim yeri mahkemesi ile mirasçıların her birinin oturduğu yer mahkemesi yetkilidir.